LES VAGUES DU CIEL ET LES FREGATES DES ANGES
The waves of the sky and the frigates of the angels
ცის ტალღები და ანგელოზის ფრეგატები
________________________
L’hiver se pose en douceur sur l’un des quatre panneaux où le temps s’est arrêté. Les vagues du ciel ou des frégates des anges se brisent sur les feuillages décharnés des étincelles noires.
Je vois un désir inconnu. Je vois des arabesques des saisons. Des arabesques qui se lient à d’autres arabesques. Indéfiniment. Je vois des ombres douces qui se suspendent et de doux reliefs que les couleurs emportent. Ia nous conduit dans le suave jardin des dieux quand le paradis se vivait au quotidien. Nous retrouvons nos places d’autrefois. De longs bras nous saisissent et nous emportent au-delà des cadres. Des pommes luisent au travers des feuillages où les grenades s’illuminent quand vient le soir.
J’aime la mobilité des lignes qui passent au travers, comme autant de cobra et de flèches. J’aime que chacune des fibres regorge des couleurs qui chacune augmente les ébranlements des sentiments. J’aime quand Ia fait danser les cordes et les lumières au travers les spectres des jardins et des natures mortes.
La vie est plus simple avec une toile d’Ia. Elle est baignée d’une auréole de douceur et de désirs.
Ces lignes sont des fleurs qui se parent de tant de couleurs qu’elles peuvent se fondre autant avec le ciel qu’avec la mer.
Ces lignes peuvent se fondre avec le temps, avec l’espace, avec les mots et les nuits. Une éternelle jeunesse associée à une fougue et une énergie de tous les instants.
Je vois les couleurs qu’emporte le ruisseau au-delà des saisons, au-delà des silences. J’ai atteint ainsi les golfes lointains et solitaires que je ne croyais jamais atteindre. Les rivages bigarrés où les hommes ont rendez-vous avec l’ailleurs. Le désir est là mais tellement moins méconnu, tellement plus chaud autour de longs cheveux qui nous enroulent.
Winter returns smoothly to one of the four signs where time has stopped. The waves of the sky or the frigates of the angels break on the faded leaves of the black sparks. I see an unknown desire. I see arabesques of the seasons. Arabesques that bind to other arabesques. Indefinitely. I see soft shadows hanging and gentle reliefs that colors take away. Ia took us to the sweet garden of the gods when paradise was lived on a daily basis. We find our old places. Long arms grab us and take us beyond the frames. Apples are shining through foliage where pomegranates light up when the evening comes. I like the mobility of the lines that pass through, like so many cobra and arrows. I like that each fiber is full of colors that each increase the shaking of feelings. I like when Ia makes the strings and the lights dance through the ghosts of gardens and still lifes. Life is simpler with a canvas of Ia. She is bathed in a halo of sweetness and desires. These lines are flowers that adorn themselves with so many colors that they can blend with the sky and the sea. These lines can blend with time, with space, with words and nights. An eternal youth associated with a passion and an energy of all the moments. I see the colors that the stream carries beyond the seasons, beyond silences. I thus reached the distant and lonely gulfs that I never thought I could reach. The variegated shores where men have an appointment with elsewhere. The desire is there but so much less unknown, so much warmer around long hair that wrap us.
******
ზამთრი
Zamtri
HIVER
WINTER
1998
ბატიკა
Batik
110×38/4
ქართული სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Au Musée géorgien des Beaux-arts
Georgian Museum of Fine Arts
***
ნატურმორტი
Naturmorti
NATURE MORTE
STILL LIFE
2005
Techniques mixtes sur toile
Mixed media on canvas
66×58
ქართული სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Au Musée géorgien des Beaux-arts
Georgian Museum of Fine Arts
***
სამოთხის ბაღი
Samotkhis Baghi
LE JARDIN D’EDEN
THE GARDEN OF PARADISE
1998
Huile sur batik
Oil on batik
67×53
ქართული სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Au Musée géorgien des Beaux-arts
Georgian Museum of Fine Arts
***
შემოდგომა AUTOMNE
AUTUMN
2003
ბატიკა
Batik
54×115
ქართული სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Au Musée géorgien des Beaux-arts
Georgian Museum of Fine Arts
***
უსათაურო
Usatauro
SANS TITRE
UNTITLED
2005
ზეთი, ტილო
Huile sur toile
Oil on canvas
90×70
ქართული სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Au Musée géorgien des Beaux-arts
Georgian Museum of Fine Arts
***
სამოთხის ბაღი
Samotkhis baghi LE JARDIN DU PARADIS
GARDEN OF PARADISE
1998
ბატიკა
Batik
62×54
ქართული სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Au Musée géorgien des Beaux-arts
Georgian Museum of Fine Arts
LA SALLE PIROSMANI
au
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
****
Savoir écouter est un art, disait Epictète. Nous entendons les bruits de la fête, les sons lancinants des orgues de barbarie, les verres qui tintent au fond de la taverne blanche, les cris, les injonctions des militaires. Tout se voit car tout s’entend. La peinture de Pirosmani est une peinture des sons. Mais nous sentons aussi les mets et les crépitements des cheminées qui attendent l’agneau pascal, nous sentons les fragrances du vin doux sur les tables des festivités. La peinture de Pirosmani est une peinture des odeurs. Mais nous sommes au milieu des gens dans cette autre époque et dans d’autres lieux et tout nous semble familier. Familier notamment grâce à ces milliers de détails que la simplicité des formes nous rend avec encore plus de force. Dans son Art Poétique, Boileau soulignait qu’il fallait être simple avec art. Pirosmani a fait de l’art avec simplicité. C’est toute cette simplicité qui nous rend l’œuvre plus directe encore. Cette simplicité rend simplement extraordinaire l’ordinaire. Pirosmani donne tort à Balzac quand celui-ci rapprochait l’art du mensonge. Il n’y a pas de tromperie, il n’y a jamais de falsification dans l’œuvre de Pirosmani, juste la vie qui vient et qui va devant nous. Juste notre vie.
Pirosmani serait beaucoup plus d’accord avec Alphonse Allais quand il disait que dans l’art, la vie seule intéresse.
C’est pour cela qu’il nous semble si familier et si proche dans ses périgrinations géorgiennes.
Jacky Lavauzelle
***
Le fondateur d’une nouvelle époque artistique en Géorgie
Par Tamo Japaridze
« ფიროსმანი დამსახურებლად იკავებს ადგილს ისეთი შემოქმედებითი ინდივიდების გვერდით, როგორებიც არიან ვინსენტ ვან გოგი, პოლ სეზანი, პაბლო პიკასო, ანრი მატისი და სხვა. ქართულ კულტურას ფიროსმანი რეფორმატორი მხატვრის მნიშვნელობით მოევლინა, იგი ახალი მხატვრული ეპოქის ფუძემდებელია საქართველოში. «
1998. იანვარი. თემო ჯაფარიძე.
« Pirosmani mérite sa place au milieu de créateurs tels que Vincent Van Gogh, Paul Cézanne, Pablo Picasso, Henry Matisse et d’autres. Pirosmani a inventé la culture géorgienne au sens d’un artiste réformateur, c’est le fondateur d’une nouvelle époque artistique en Géorgie. »
Janvier 1998 Tamo Japaridze
***
მუშა ტიკით
musha tikit
TRAVAILLEUR PORTANT UNE OUTRE DE VIN
WORKER WITH WINE SKIN
Huile sur toile cirée
Oil on oilcloth
60,5×37
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
ნატურმორტი
Naturmorti
NATURE MORTE
STILL-LIFE
მუშამბი, ზეთი
Huile sur plaque d’étain
Oil on tine-plate
39×74
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
ნატურმორტი
Naturmorti
NATURE MORTE
STILL-LIFE
მუშამბი, ზეთი
Huile sur plaque d’étain
Oil on tine-plate
20×71.5
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
მუშა კასრით
musha kasrit
TRAVAILLEUR AVEC TONNEAU
WORKER WITH KEG
Huile sur toile cirée
Oil on oilcloth
60,5×37
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
ბაბუა და შვილიშვილი
Babua da shvilishvili
GRAND-PERE ET SON PETIT-FILS
GRANDFATHER AND GRANDSON
Huile sur toile
Oil on oilcloth
75×55.5
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
ქალი წველის ძროხას
kali ts’velis dzrokhas
FEMME TRAYANT UNE VACHE
WOMAN MILKING A COW
მუყაო, ზეთი
Muqao, zeti
Carton, huile
Cardboard, oil
Adjara Art Museum
Batumi – ბათუმი
***
შეძლებული გლეხის პორტრეტი
shedzlebuli glekhis portreti
PORTRAIT D’UN RICHE PAYSAN
PORTRAIT OF WEATHY PEASANT
Huile sur toile
Oil on oilcloth
94×50.5
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
მეარღნე
JOUEUR D’ORGUE
ORGAN GRINDER
Huile sur toile cirée
Oil on oilcloth
102×47
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
მზარეული
Mzareuli
CHEF DE CUISINE
CHIEF DE CUISINE
Huile sur toile
Oil on oilcloth
105×44
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
ორთაჭალის ტურფა მარაოთი
Ortachalis turpa maraoti
ORTACHALA BELL A L’EVENTAIL
ORTACHALA BELL WITH A FAN
Huile sur toile
Oil on oilcloth
110×49
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
ფიტნე ბოლნისი-ხაჩინი
pitne bolnisi-khachini
ბოლნისი (ყოფილი ბოლნის-ხაჩინი)CELEBRATION A BOLNISSI-KHACHINI EN KARTLIE
CELEBRATION IN BOLNISI-KHACHINI
Bolnisi-Khachini s’appelle aujourd’hui Bolnissi est un village de la Kartlie au sud-est de Tbilissi Situé dans la plaine de Kvemo Kartli, sur la rive gauche de la rivière Bolnistskali.
Huile sur toile
Oil on oilcloth
136×269
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
ქორწილი კახეთში
kortsili kakhetshi
MARIAGE EN KAKHETI
WEDDING IN KAKHETI
1916
Huile sur toile cirée
Oil on oilcloth
99,5×170
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
შველი ნუკრით წყალზე
shveli nukrit tsqalze
CHEVREUIL AVEC FAON BUVANT AU POINT D’EAU
ROE DEER WITH FAWN AT A WATERING PLACE
Huile sur toile cirée
Oil on oilcloth
274×77.5
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
დათვი ბელებით
datvi belebit
OURSE AVEC SES OURSONS
BEAR WITH CUBS
მუყაო, ზეთი
Huile sur carton
Oil on oilcloth
100×140
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
მეთევზე
metevze
PÊCHEUR
FISHERMAN
მუშამბი, ზეთი
Huile sur toile cirée
Oil on oilcloth
111×90
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
წმ. ბიორბის დღეობი ბოლნიში
FÊTE DE SAINT GEORGES A BOLNISSI
FESTIVAL OF SAINT GEORGE IN BOLNISI
მუშამბი, ზეთი
Huile sur toile
Oil on oilcloth
79×269
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
ბლეხის ქალი ბავშსვებით
blekhis kali bavshsvebit
PAYSANNE AVEC SES ENFANTS
PEASANT WOMAN WITH CHILDREN
მუშამბი, ზეთი
Huile sur toile
Oil on oilcloth
112×93
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
თბილისის ფუნიკულიორი
tbilisis punikuliori
FUNICULAIRE DE TBILISSI
TBILISI FUNICULAR
მუშამბი, ზეთი
Huile sur toile
Oil on oilcloth
109×116
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
ქეიფი მეარღნე დათიკო ზემელთას
keipi mearghne datiko zemeltas
CARROUSSEL A L’ORGUE DE BARBARIE
Datiko Zemel
CAROUSAL WITH DATIKO ZEMEL THE ORGAN GRINGER
1906
მუშამბი, ზეთი
Huile sur toile
Oil on oilcloth
104×97
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
LA FÊTE DES CINQ NOBLES
THE FEAST OF FIVE NOBLES
1906
The feast of five nobles
1906
Oil on oilcloth
104X194 cm
Art Museum of Georgia
***
ქრწანისი
KRTSANISI
მუშამბი, ზეთი
Huile sur toile
Oil on oilcloth
93×116,5
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
მუშამბი, ზეთი
Huile sur toile
Oil on oilcloth
92×120
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
ლხინი ქართლუი
Lkhini Kartlui
KERMESSE EN KARTHLI
CHURCH FESTIVAL IN KARTLI
La Karthli est la grande région qui comprend la capitale Tbilissi
მუშამბი, ზეთი
Huile sur toile
Oil on oilcloth
118,5×211
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
სვირი
SVIRI
მუშამბი, ზეთი
Huile sur toile
Oil on oilcloth
62.3×197
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
***
თეთრი დუქანი
Tetri Dukani
LA TAVERNE BLANCHE
WHITE DUKHAN
მუშამბი, ზეთი
Huile sur toile
Oil on oilcloth
52×94
Georgian National Museum
shalva amiranashvili museum of fine arts
შალვა ამირანაშვილის სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Taverne – ტავერნა DUKANI – DUQANI sont les tavernes géorgiennes. Aujourd’hui le nom de Dukani est réservé aux tavernes typiques de Tbilissi – Il s’agiit en faitt de restaurants traditionnels situé au sous-sol très souvent dans une cave en brique dans le vieux Tbilissi.
***
ჟირაფი
Zhirapi
GIRAFE Giraffe
***
შეშის გამყიდველი ბიჭი
Sheshis gamqidveli bichi
VENDEUSE DE BOIS DE CHAUFFAGE SALESWOMAN OF FIREWOOD
1908
Réalisation Gueorgui Chenguelaia გიორგი შენგელაია
Avec Avtandil Varazi (Pirosmani)
ავთანდილ ვარაზი (ნიკალა)
A la fin du XIXe siècle, le peintre miséreux Niko Pirosmanichvili, dans les rues de Tiflis troque des toiles contre des repas. Deux artistes remarquent son talent malgré le mépris que lui porte la critique officielle.
En regardant les toiles de Khuta nous pensons à ce poème de Lacaussade paru dans Les Salaziennes : Le Papillon. Et si nous ne ressentons pas les parfums de la volupté, nous voyons les couleurs de cette volupté.
Jeune et beau papillon, dont les ailes dorées Réfléchissent du ciel les couleurs azurées, Qui passes dans les airs comme un souffle animé, Qui disputes les fleurs aux baisers du zéphyre Et quand du jour mourant le crépuscule expire, Dors sur leur calice embaumé ;
Si tu vois mes amours, comme à la fleur éclose, N’offre pas ton hommage à ses lèvres de rose ; Cette erreur est permise à ton œil enchanté ; Mais je serais jaloux de ton bonheur suprême : Je veux seul respirer sur la bouche que j’aime Les parfums de la volupté.
Auguste Lacaussade Les Salaziennes Le Papillon
****
აღმოსავლეთია ქალი
Aghmosavletia Kali
FEMME ORIENTALE
ORIENTAL WOMEN
2000
ტილო ზეთი
T’ilo zeti
Huile sur toile
Oil on Canvas
ქართული სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Au Musée géorgien des Beaux-arts
Georgian Museum of Fine Arts 7 Shota Rustaveli Ave, Tbilissi 7 შოთა რუსთაველის გამზირი, თბილისი
***
ნატურმორტი
Naturmorti
NATURE MORTE Still life
1995
ტილო ზეთი
T’ilo zeti
Huile sur toile
Oil on Canvas
ქართული სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Au Musée géorgien des Beaux-arts
Georgian Museum of Fine Arts 7 Shota Rustaveli Ave, Tbilissi 7 შოთა რუსთაველის გამზირი, თბილისი
****
ნატურმორტი
Naturmorti
NATURE MORTE Still life
1984
ტილო ზეთი
T’ilo zeti
Huile sur toile
Oil on Canvas
ქართული სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Au Musée géorgien des Beaux-arts
Georgian Museum of Fine Arts 7 Shota Rustaveli Ave, Tbilissi 7 შოთა რუსთაველის გამზირი, თბილისი
****
გაზაფხულზე
Gazapkhulze
PRINTEMPS
Spring
2000
ტილო ზეთი
T’ilo zeti
Huile sur toile
Oil on Canvas
ქართული სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Au Musée géorgien des Beaux-arts
Georgian Museum of Fine Arts 7 Shota Rustaveli Ave, Tbilissi 7 შოთა რუსთაველის გამზირი, თბილისი
****
მსახიობი ქალი
Msathiodi Kali
ACTRICE
ACTRESS
1996
ტილო ზეთი
T’ilo zeti
Huile sur toile
Oil on Canvas
ქართული სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Au Musée géorgien des Beaux-arts
Georgian Museum of Fine Arts 7 Shota Rustaveli Ave, Tbilissi 7 შოთა რუსთაველის გამზირი, თბილისი
****
პეპელა
Pepela
PAPILLON
BUTTERFLY
1996
ტილო ზეთი
T’ilo zeti
Huile sur toile
Oil on Canvas
ქართული სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Au Musée géorgien des Beaux-arts
Georgian Museum of Fine Arts 7 Shota Rustaveli Ave, Tbilissi 7 შოთა რუსთაველის გამზირი, თბილისი
****
დასვენება
Dasveneba
REPOS
REST
1996
ტილო ზეთი
T’ilo zeti
Huile sur toile
Oil on Canvas
ქართული სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Au Musée géorgien des Beaux-arts
Georgian Museum of Fine Arts 7 Shota Rustaveli Ave, Tbilissi 7 შოთა რუსთაველის გამზირი, თბილისი
****
ლეილა
LEILA
2000
ტილო ზეთი
T’ilo zeti
Huile sur toile
Oil on Canvas
ქართული სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Au Musée géorgien des Beaux-arts
Georgian Museum of Fine Arts 7 Shota Rustaveli Ave, Tbilissi 7 შოთა რუსთაველის გამზირი, თბილისი
****
მოდელი
Modeli
MODELE
MODEL
2001
ტილო ზეთი
T’ilo zeti
Huile sur toile
Oil on Canvas
ქართული სახვითი ხელოვნების მუზეუმი
Au Musée géorgien des Beaux-arts
Georgian Museum of Fine Arts 7 Shota Rustaveli Ave, Tbilissi 7 შოთა რუსთაველის გამზირი, თბილისი